บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ  ๑) เพื่อศึกษาวิธีการสอนของพุทธเจ้า  ๒) เพื่อศึกษาวิธีการสอนของขงจื๊อและ ๓) เพื่อเปรียบเทียบวิธีการสอนของพระพุทธเจ้ากับขงจื๊อโดยงานวิจัยนี้ เป็นการศึกษาเปรียบเทียบโดยอาศัยข้อมูลทางเอกสารเป็นสำคัญ

ผลการวิจัยพบว่า  หลักการสอนของพระพุทธเจ้า ผู้แสดงธรรมแก่คนอื่น  พึงตั้งธรรม  ๕  อย่างไว้ในใจ  คือ  ๑.  เราจักกล่าวไปตามลำดับ๒.  เราจักกล่าวยกเหตุผลมาแสดงให้เข้าใจ๓.  เราจักแสดงด้วยอาศัยความเมตตา ๔. เราจักแสดงโดยไม่เห็นแก่อามิส ๕. เราจักแสดงไปโดยไม่กระทบตนและคนอื่น สอนตามสติปัญญาของผู้ฟัง ด้วยวิธีแบบสากัจฉา หรือแบบสนทนา ทรงใช้กับผู้ที่ยังไม่เลื่อมใสศรัทธา  แบบบรรยาย  ทรงใช้แสดงธรรมประจำวัน แบบตอบปัญหา  มีทั้งผู้สงสัยในข้อธรรม  ถามเพราะต้องการรู้คำสอน  ถามเพื่อเทียบเคียงกับคำสอนในลัทธิของตน และแบบวางกฎข้อบังคับ  

หลักการสอนของศาสนาขงจื๊อมีหลากหลายวิธี  แต่ละวิธีนั้นก็ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้น  เพราะขงจื๊อให้ความสำคัญต่อสถานการณ์ที่กำลังเกิดขึ้น  และใช้หลักธรรมและวิธีสอนได้อย่างเหมาะสม   ผู้วิจัยได้ศึกษาวิเคราะห์พบว่า  วิธีการสอนของขงจื๊อ สรุปได้  ๔  วิธี วิธีสอนโดยใช้ตัวอย่าง เป็นแบบสนทนา วิธีสอนโดยใช้สถานการณ์จำลอง หรือ แบบบรรยาย  แบบถาม-ตอบปัญหา วิธีสอนโดยใช้การทดลองหรือแบบเปรียบเทียบ

แม้ทั้ง ๒ ศาสนาจะมีวิธีสอนต่างกันเล็กน้อย แต่ทั้งสองก็ถือผู้ที่ถูกสอนเป็นศูนย์กลางและสอนตามจริตของผู้ฟัง

ดาวน์โหลด