บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง “การศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อไสยศาสตร์กับสังคมชาวพุทธกัมพูชาในปัจจุบัน” มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษากำเนิดและพัฒนาการแนวคิดเรื่องไสยศาสตร์ ๒) เพื่อศึกษาบริบทและวิถีชีวิตของสังคมชาวพุทธในประเทศกัมพูชา และ ๓) เพื่อศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องไสยศาสตร์กับสังคมชาวพุทธในประเทศกัมพูชาปัจจุบัน

จากการวิจัยพบว่า ไสยศาสตร์ เป็นสิ่งที่มีอยู่ทั่วทุกมุมโลก อาจกล่าวได้ว่า มีมนุษย์อาศัยอยู่ที่ใด ไสยศาสตร์จะมีอยู่ ณ ที่นั้น และเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่า ไสยศาสตร์เกิดจากความกลัวภัยอันเกิดจากธรรมชาติ  ประเภทของไสยศาสตร์เมื่อกล่าวโดยสรุปมี ๒ อย่าง คือ ไสยศาสตร์ขาว     ( white magic) และไสยศาสตร์ดำ (black magic) ไสยศาสตร์ขาว คือ ไสยศาสตร์ที่มีไว้เพื่อสร้างความดี ส่วนไสยศาสตร์ดำ คือ ไสยศาสตร์ที่มีไว้เพื่อสร้างความชั่ว ไสยศาสตร์บางอย่างไม่สามารถกำหนดแน่ชัดว่าเป็นชาวหรือดำ กล่าวคือสามารถทำให้เป็นได้ทั้งขาวและดำ ขึ้นอยู่กับเจตนาของผู้ใช้ ดังนั้น ผู้วิจัยจึงเรียกไสยศาสตร์ประเภทนี้ว่า ไสยศาสตร์เทา

ในสังคมกัมพูชา ประชาชนที่นับถือพระพุทธศาสนามักจะมีความเชื่อเรื่องไสยศาสตร์ควบคู่กันไป แต่ถ้ากล่าวโดยหลักการแล้ว พระพุทธศาสนากับไสยศาสตร์แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง สาเหตุที่ทำให้ไสยศาสตร์ในสังคมกัมพูชากลมกลืนกับพระพุทธศาสนาอาจจะมาจากการที่มีพระภิกษุในพระพุทธศาสนาเป็นผู้ทำพิธีทางไสยศาสตร์นั่นเอง ดังนั้น เมื่อมองในแง่ของสังคมพระพุทธศาสนากับไสยศาสตร์สามารถไปในทางเดียวกันได้ ด้วยเหตุนี้ โบราณาจารย์ในพระพุทธศาสนาจึงอนุโลมให้พระภิกษุเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องกับไสยศาสตร์ได้ การอนุโลมดังกล่าวเพื่อใช้ไสยศาสตร์นำหน้าพระพุทธศาสนา เพื่อให้ผู้ที่เชื่อในไสยศาสตร์เข้ามาใกล้ชิดกับพระพุทธศาสนามากขึ้น ทำให้ง่ายต่อการสอดแทรกหลักธรรมของพระพุทธศาสนาในภายหลัง

ดาวน์โหลด