บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้  มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องสัมภเวสีในพระพุทธศาสนาเถรวาท  เพื่อศึกษาให้ชัดเจนว่า  สัมภเวสี  เป็นใคร  มาจากไหน  เพื่อสงเคราะห์ชาวพุทธจะได้เข้าใจได้อย่างถูกต้อง  ตามแบบคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา                                                                                               

ผลของการวิจัยพบว่า  แนวคิดเรื่องสัมภเวสีในพระพุทธศาสนาเถรวาท  ทราบว่า  สัมภเวสีประกอบไปด้วย ขันธ์ อายตนะ ที่เรียกขานกันว่าร่างกายและจิตใจ  ของคน สัตว์เทวดา  รูปพรหม  อรูปพรหม  ซึ่งการที่จะเกิดมาเป็นคนสัตว์หรือเทวดาก็ด้วยอำนาจของกรรมดีและกรรมชั่ว  การเป็นอยู่หรือกระบวนการแห่งความเป็นไปของสังสารวัฏมีธรรมชาติปรากฏขึ้น  ด้วยการอิงอาศัยกันและดับไปด้วยเหตุปัจจัย  เป็นสภาวะหมุนเวียนด้วยความเป็นทั้งเหตุและผล  สามารถพัฒนา  สัมภเวสี  ให้พ้นจากภาวการณ์เป็น  สัมภเวสี  ด้วยการเจริญสติปัฏฐานทั้ง ๔ ได้

ในสังคมไทยระดับชาวบ้านกล่าวกันว่า  ภูตผีปีศาจ  เป็นความลี้ลับของโลกวิญญาณ  สัมภเวสี  เป็นวิญญาณที่เร่ร่อน  สำหรับนักวิชาการมีแนวคิดว่า  วิญญาณมีหน้าที่รับรู้อารมณ์  หรือคิดอ่านอารมณ์ต่าง ๆ ทางตา หู จมูก ลิ้น กายและสมอง  โดยที่วิญญาณนี้   จะต้องทำงานผ่านระบบประสาทสัมผัส  จึงจะทำหน้าที่เห็นและได้ยิน  เป็นต้นได้  ไม่ได้ทำให้หวาดกลัวในรูปแบบต่าง ๆ เช่นเป็น ผี ปีศาจ อสูรกาย เปรต  ซึ่งเร่ร่อนอยู่ในโลกจะคอยซ้ำเติม ให้ได้รับความทุกข์ร้อน        เรื่องการสวดมนต์มีความเชื่อว่า  เมื่อสวดมนต์แล้วจะคุมครองตนเองและลูกหลานให้พ้นจากภัยต่าง ๆ มีการเจ็บป่วย  เป็นต้นได้                                                                                                                           ดังนั้นการศึกษาเรื่อง  สัมภเวสี  จึงมีประโยชน์ต่อสังคมไทยที่นับถือพระพุทธศาสนา  เพื่อสร้างความถูกต้องในการไหว้ทิศทั้ง ๖ มีเรื่องความกตัญญูเป็นต้น  ของคนในสังคมไทย ที่มีความเชื่อเดิมเกี่ยวกับเรื่องสัมภเวสี   ที่คลาดเคลื่อนที่จะมีผลกระทบต่อตนเอง  และผู้อื่นทั้งในปัจจุบัน  และอนาคตในด้านลบ  ซึ่งไม่ตรงกับทางพระพุทธศาสนา  ที่สอนว่า  สัมภเวสี  ไม่ใช่วิญญาณที่ล่องลอยหาที่เกิด สัมภเวสี คือ ปุถุชนและเสขะบุคคล

ดาวน์โหลด